Fragment

1: De stad in tweestrijd
De grachten van Amsterdam glinsterden onder het bleke licht van een mei-ochtend in 2024, maar hun schoonheid was bedrieglijk. Onder de spiegelende oppervlakte van het water, waar de schaduwen van de bruggen dansten, kolkte een stad in conflict. Het was geen oorlog van zwaarden of kanonnen, maar een stillere, geniepigere strijd – een strijd van naalden en dossiers, van wanhoop en bureaucratie.
Aan de ene kant stonden de verslaafden, schimmen die door de steegjes van de Jordaan dwaalden, hun levens gereduceerd tot de volgende hit, de volgende roes. Aan de andere kant stonden de instanties – de klinieken, de hulpverleners, de politie – die hen wilden redden, of misschien alleen maar wilden opsluiten in de ordelijke kaders van een samenleving die hen niet begreep. Het was een dans van controle en rebellie, en Amsterdam, met haar smalle straten en eeuwenoude grachten, was het podium.
Ronald de Vries, 28 jaar oud, zat op een bankje in de Jordaan, een half opgerookte joint bungelend tussen zijn vingers. Zijn ogen, ooit helder als de lucht boven de polders, waren nu troebel, als het water van de Amstel na een storm. Zijn leren jack was versleten, de naden rafelig, en zijn haar zat in een slordige knot, vettig van dagen zonder douche. De geur van versgebakken brood uit een nabijgelegen bakkerij vermengde zich met de zure stank van zijn eigen lichaam, een geur die hij niet meer opmerkte. Hij nam een lange trek, voelde de rook zijn longen vullen, en sloot zijn ogen. De roes was een oude vriend, een deken die de scherpe randen van zijn gedachten verzachtte, maar nooit helemaal wegnam.
Hij keek naar de fietsers die over de Prinsengracht zoefden, hun levens een symfonie van routine: werk, koffie, yoga, een borrel op een terras. Hun wereld was zo ver verwijderd van de zijne dat het leek alsof ze op een ander planeet leefden. Ronald was een kind van de schaduwen, een naam op een lijst in een kliniek, een statistiek in een stad die hem liever vergat. Maar ergens diep vanbinnen, in een hoekje van zijn ziel dat de drugs nog niet hadden bereikt, leefde een herinnering aan wie hij ooit was geweest: een jongen die droomde van reizen, van muziek, van een leven dat zoveel meer was dan dit.
In de Pijp, in een kantoortje dat rook naar desinfectiemiddel en oude koffie, zat Judith van Beek achter een bureau bedolven onder paperassen. Ze was 30, met kortgeknipt bruin haar dat ze nerveus achter haar oren streek, en ogen die te lang op je bleven rusten, alsof ze je geheimen probeerde te ontrafelen. Haar werk bij Verslavingszorg Amsterdam was haar roeping, maar ook haar last. Ze had te veel cliënten zien komen en gaan – sommigen klommen uit de afgrond, anderen verdwenen in de nacht, en een paar eindigden op de koude tafels van het mortuarium. Ze geloofde nog in redding, maar de regels knaagden aan haar: geen persoonlijke betrokkenheid, blijf professioneel, hou afstand. Hoe kon je iemand redden zonder hun pijn te voelen?
Judith bladerde door een dossier, haar vingers aarzelend bij een naam: Ronald de Vries. Een nieuwe cliënt, doorverwezen na een incident met de politie. Zijn foto, een korrelige afdruk van een ID-kaart, toonde een man met een scheve glimlach en ogen die iets verborgen hielden – pijn, misschien, of een vonk van iets anders. Ze voelde een onverklaarbare nieuwsgierigheid, een voorgevoel dat hij anders was. Misschien was het de vermoeidheid van een lange week, misschien was het iets meer. Ze sloot het dossier, pakte haar jas en stapte op haar fiets voor een outreach-ronde in het Vondelpark.
De stad pulseerde om hen heen, onwetend van het lot dat hen zou verbinden. De grachten weerspiegelden de hemel, maar daaronder kolkte een stroming van tragedie. In de Jordaan en de Pijp, in kraakpanden en klinieken, begon een verhaal dat even oud was als de stad zelf – een verhaal van liefde die niet mocht bestaan, van strijd die niemand kon winnen, en van een einde dat onvermijdelijk was.
Ronald gooide de stomp van zijn joint op de grond en trapte hem uit met de hak van zijn versleten sneaker. Het gelach van toeristen in de verte, het geruis van de grachten, het leven dat doorging zonder hem – het was een kakofonie die hij nauwelijks registreerde. Hij stond op, zijn botten protesterend, en begon te lopen. Naar een dealer, misschien, of naar een vriend, of misschien nergens heen. Maar een fluistering in zijn binnenste, een stem die hij niet kon negeren, zei dat vandaag anders zou zijn.
Judith trapte door de straten, haar tas gevuld met flyers en naaldenkits. De stad was een lappendeken van contrasten: de glanzende etalages van de Negen Straatjes, de graffiti op de muren van kraakpanden, de lachende gezichten van toeristen en de lege ogen van degenen die de stad vergat. Ronalds naam bleef in haar hoofd hangen, als een melodie die je niet loslaat. Ze wist niet waarom, maar ze voelde dat hij belangrijk zou worden – een gevaarlijke gedachte voor iemand die geleerd had om afstand te houden.
Amsterdam zag alles, haar grachten glinsterend als spiegels, haar bruggen gebogen als de bogen van een kathedraal. De stad van vrijheid en verdwalen zou het decor worden van een liefde die gedoemd was om te branden. ×