Fragment
Voorwoord
Waarom dit boek nu?
Soms ontstaat er zo’n moment waarop alles wat je dacht te
weten, begint te schuiven. Niet omdat je het wilt, maar omdat de
wereld om je heen dat van je vraagt. De afgelopen jaren waren
voor mij zo’n ‘moment’. Terwijl technologie in razendsnel tempo
ook mijn leven binnendrong en de wereld piepte en kraakte
onder de druk van systemen, oorlogen en ongelijkheid, begon er
bij mij een vraag op te komen die ik niet meer kon wegduwen: wat
is er nog ‘waar’?
Voor velen was de COVID-pandemie een breekpunt, voor mij
kwam dat al eerder. In 2007 stond ik op het punt failliet te
gaan. De Belastingdienst dreigde beslag te leggen op mijn huis,
waardoor ik bijna dakloos werd. Toen ontdekte ik iets wat ik
nooit meer ben vergeten: niets is wat het lijkt. Misschien herken
je het: je zit gevangen in een systeem dat jouw energie en
geld nodig heeft. Voldoe je niet aan de verwachtingen van dat
systeem? Dan volgen boetes, drukmiddelen en het risico alles te
verliezen. Vanaf de dag dat ik dat besefte, bewandelde ik mijn
eigen pad en begon ik de wereld te bestuderen – niet via een
opleidingssysteem dat van bovenaf is opgelegd, maar via gezond
verstand en zelfonderzoek.
Die inzichten nam ik later mee in mijn werk als interimmanager
gespecialiseerd in vastgoed en organisatieverandering. In 2015
schreef ik het boek Een Nucleaire Titanic, omdat ik aanvoelde
dat we zouden afstevenen op een energiecrisis – en die is
nu inderdaad actueel. Afgeschreven kerncentrales blijven
noodgedwongen langer open, terwijl overheden verlamd zijn
door systemische gebeurtenissen waarin grote beslissingen
telkens worden doorgeschoven naar de volgende generatie.
En er is nog een kantelpunt bijgekomen: artificiële intelligentie.
Niet per se slecht, maar wel een beetje dubbel. AI heeft twee
gezichten.
Een belangrijk deel van mijn inzichten verdiepte zich tijdens
de vijf jaar dat ik op Bonaire woonde. Daar leefde ik tamelijk
eenvoudig, langzamer ook, en dichter bij wat voor mij écht
waardevol voelde. Eenmaal terug in Nederland keek ik met
andere ogen naar het leven dat ik ooit zo normaal had gevonden:
in de file staan naar een baan zonder betekenis, routines zonder
bezieling.
Op het eiland had ik de tegenstellingen zien samenkomen: de
lokale bevolking die worstelde met bestaanszekerheid, en tegelijk
de cruiseschepen vol toeristen die het eiland overspoelden voor
een dag vol plastic vertier. Dan meerde er weer een privéjacht van
een miljardair aan, half zo groot als zo’n cruiseschip. Overdaad en
leegte, rijkdom en armoede – alles binnen één blikveld.
Vanuit die ervaringen begon ik aan dit boek. Geen traditioneel
boek, maar een experiment. Geen verzameling meningen, maar
een open gesprek tussen mens en kunstmatige intelligentie.
Samen met ChatGPT, Grok en DeepSeek dook ik in thema’s die
ons allemaal raken: macht, werk, geld, technologie, onderwijs,
spiritualiteit, ethiek, waarheid.
Ik schreef dit boek niet omdat ik alle antwoorden heb. Ik schreef
het omdat ik voelde dat het tijd was om te luisteren. Naar AI.
Naar de mens. Naar dat wat ons nog mens maakt. En vanuit dat
luisteren is Green Rock ontstaan – een nieuwe beweging, een
alternatief ecosysteem. Geboren uit dit boek. Geboren uit het
gesprek. Geboren uit het verlangen om een economie te bouwen
waarin technologie, kapitaal en eigenaarschap terugkeren naar
waar ze thuishoren: niet bij de ultrarijke 1%, maar bij iedereen, bij
de gehele mensheid.
Elk hoofdstuk in dit boek staat op zichzelf. Misschien spreekt het
ene hoofdstuk je direct aan, terwijl het andere je pas later raakt.
Sla gerust een hoofdstuk over als het niet resoneert. Laat het
bezinken, en pak het boek opnieuw op wanneer je voelt dat je er
klaar voor bent. Elk hoofdstuk is een deel van het geheel, maar je
hoeft het niet in vaste volgorde te lezen.
Ik hoop dat je dit boek niet alleen leest, maar ook voelt. En dat
je er na het omslaan van de laatste bladzijde iets van mee naar
buiten neemt. Een idee. Een vonk. Of gewoon het besef: we
kunnen het anders doen. En misschien begint het bij jou.
Dit boek is vast niet ‘het’ antwoord, maar wel het begin van jouw
eigen vraag.
Jeroen Meulman
juni 2025
×