€ 75,00

ePUB ebook

niet beschikbaar

PDF ebook

  € 40,00

Vacuümtechniek

editie 2-2018 (1ste ed 1989), update 2021-01

Bert Suurmeijer, Theo Mulder, Jan Verhoeven • Boek • hardback

  • Samenvatting
    "Revival" van het in 1989 door de Nederlandse Vacuümvereniging NEVAC uitgegeven boek 'Vacuümtechniek', in eerste instantie bedoeld om technici op MBO-niveau op te leiden voor het ontwikkelen van vacuümsystemen, het toepassen van technieken in vacuüm en het oplossen van problemen met vacuümapparatuur. Een boek met alle noodzakelijke informatie voor vacuümtechnici, maar zonder de door het middenkader als "ballast" ervaren verdiepingsstof, die het eveneens in een nieuwe editie verschenen 'Basisboek Vacuümtechniek' voor HBO'ers en academici zo gewild maakt.
    Behalve compleet vernieuwd, is het boek tevens uitgebreid met oefenvraagstukken met achterin zowel korte antwoorden als complete uitwerkingen. Ten behoeve van het VMBO-niveau is een module 'Rekenen en aflezen' toegevoegd. Tenslotte is het boek omwille van diens praktische bruikbaarheid aangevuld met enige appendices voorzien van relevante overzichten, grafieken en tabellen. Een en ander maakt dit nieuwe boek zeer geschikt als cursusboek voor de in Nederland ingeburgerde combi-cursussen MBO-VMBO onder auspiciën van de NEVAC. Ook leent het boek zich heel goed voor zelfstudie.

    Sinds kort is 'Vacuümtechniek' ook verkrijgbaar als E-book. Eenvoudig te installeren op smartphone, tablet, laptop of pc, waarmee men altijd en overal een bron van informatie over vacuümonderwerpen bij de hand heeft.

    'Vacuümtechniek' is een uitgave onder auspiciën van de NEVAC, die hiermee een van haar belangrijke doelstellingen, namelijk de verbreiding van kennis op het vakgebied der vacuümtechniek, een passend podium verleent.
  • Productinformatie
    Binding : Hardback
    Distributievorm : Boek (print, druk)
    Formaat : 190mm x 240mm
    Aantal pagina's : 594
    Uitgeverij : sumuver (suurmeijer-mulder-verhoeven)
    ISBN : 9789082947717
    Datum publicatie : 11-2018
  • Inhoudsopgave
    Hoofdstuk 1 Basisbegrippen
    1.1 Inleiding 1
    1.2 Historisch overzicht 2
    1.3 Moleculen en atomen 5
    1.4 Aggregatietoestanden 8
    1.5 Kinetische gastheorie 9
    1.6 Snelheid en energie van gasdeeltjes 10
    1.7 Druk van een gas 11
    1.8 Ideale gaswet 14
    1.9 Wet van Dalton 14
    1.10 Wet van Avogadro; toestandsvergelijking voor een ideaal gas 15
    1.11 Van der Waals toestandsvergelijking 17
    1.12 Gemiddelde vrije weglengte 18
    1.13 Invalsdichtheid 20
    1.14 Verzadigde dampdruk 21
    1.15 Transportverschijnselen in gassen 22
    1.16 Viscositeit 22
    1.17 Thermo-moleculaire gasverplaatsing 23
    1.18 Warmtegeleiding 24
    1.19 Diffusie 25
    Oefeningen bij hoofdstuk 1
    Info verdiepingsstof

    Hoofdstuk 2 Interactie tussen gas en vaste stof
    2.1 Inleiding 28
    2.2 Fysische adsorptie 28
    2.3 Waarom geen spiegelreflectie? 30
    2.4 Oppervlaktemigratie; mobiele en gelokaliseerde adsorptie 33
    2.5 Poreuze materialen; persorptie 34
    2.6 Chemische adsorptie 36
    2.7 Absorptie, diffusie en permeatie 38
    2.8 Ontgassing 40
    Oefeningen bij hoofdstuk 2
    Info verdiepingsstof

    Hoofdstuk 3 Gasstromingsprocessen in de vacuümtechniek
    3.1 Inleiding 43
    3.2 Kengetal van Reynolds 46
    3.3 Definitie van het begrip ‘geleidingsvermogen’ 47
    3.4 Geleidingsvermogen bij laminaire stroming 48
    3.5 Geleidingsvermogen bij moleculaire stroming 50
    3.6 Geleidingsvermogen bij Knudsenstroming 58
    3.7 Geleidingsvermogen van gecompliceerde elementen 59
    3.8 Pompsnelheid 59
    3.9 Rekenvoorbeelden in een eenvoudig vacuümsysteem 61
    Oefeningen bij hoofdstuk 3
    Info verdiepingsstof

    Hoofdstuk 4 Vacuümpompen en pompsystemen
    4.1 Inleiding 68
    4.2 Definities 71
    4.3 Compressieprocessen in transportpompen 75
    4.4 Natte rotatiepompen 76
    4.4.1 Vloeistofringpomp 76
    4.4.2 Draaischuifpomp 83
    4.4.3 Gasballast 89
    4.4.4 Schottenpomp 93
    4.4.5 Draaizuigerpomp 94
    4.4.6 Het gebruik van olie-afgedichte rotatiepompen in de praktijk 97
    4.5 Vloeistofstraalpompen 102
    4.6 Dampstroompompen 104
    4.6.1 Stoomstraalpomp 107
    4.6.2 Diffusiepomp 110
    4.6.3 Diffusiepompoliën 120
    4.6.4 Het werken met een diffusiepompsysteem 123
    4.6.5 Wenken en veiligheidsmaatregelen bij een diffusiepompsysteem 126
    4.6.6 Boosterpomp 127
    4.7 Oscillatiepompen 128
    4.7.1 Zuigerpomp 128
    4.7.2 Membraanpomp 130
    4.8 Droge rotatiepompen 132
    4.8.1 Zijkanaalverdichter 133
    4.8.2 Droge schottenpomp 136
    4.8.3 Scrollpomp 137
    4.8.4 Rootspomp 140
    4.8.5 Klauwpomp 154
    4.8.6 Schroefpomp 161
    4.9 Moleculairpompen 163
    4.9.1 Moleculaire dragpomp (MDP) 165
    4.9.2 MDP/zijkanaalpomp 170
    4.9.3 Turbomoleculairpomp (TMP) 175
    4.9.4 Technische ontwikkeling en eigenschappen van de turbomoleculairpomp 182
    4.9.5 Het werken met een turbomoleculairpompsysteem 190
    4.9.6 Hybride moleculairpomp (HMP) 192
    4.10 Gasopslagpompen 196
    4.10.1 Sorptiepomp 197
    4.10.2 Getterpomp 202
    4.10.3 Getterionenpomp 209
    4.10.4 Kryopomp 218
    4.10.5 Het werken met een kryopompsysteem 228
    4.11 Pompkeuze 231
    4.11.1 Te verpompen gashoeveelheid Q 231
    4.11.2 Gewenste werkdruk p 232
    4.11.3 Benodigde pompsnelheid S 233
    4.11.4 Economische aspecten 233
    4.11.5 Het verpompen van giftige, agressieve of explosieve gassen en dampen 234
    4.11.6 Het verpompen van veel gas 237
    4.11.7 Het verkrijgen van ultrahoogvacuüm 238
    Oefeningen bij hoofdstuk 4
    Info verdiepingsstof

    Hoofdstuk 5 Drukmeting
    5.1 Inleiding 247
    5.2 Absolute drukmeters 250
    5.2.1 U-buis manometer 250
    5.2.2 McLeodmanometer 253
    5.2.3 Knudsenmanometer 257
    5.3 Mechanische (aneroïde) manometers 260
    5.3.1 Bourdon manometer 260
    5.3.2 Capsuleveermanometer 263
    5.3.3 Mechanische membraanmanometer 263
    5.3.4 Piëzo-resistieve membraanmanometer 265
    5.3.5 Condensatormembraanmanometer 267
    5.4 Viscositeitsmanometers 271
    5.4.1 Spinning rotor manometer 271
    5.4.2 Kwartskristal frictiemanometer 274
    5.5 Warmtegeleidingsmanometers 276
    5.5.1 Principe en werking 276
    5.5.2 Configuraties en meetmethodes 280
    5.6 Ionisatiemanometers met hete kathode 285
    5.6.1 Principe en werking 285
    5.6.2 Eigenschappen 291
    5.6.3 Configuraties 298
    5.7 Ionisatiemanometers met koude kathode 306
    5.7.1 Principe en werking 306
    5.7.2 Eigenschappen 308
    5.7.3 Configuraties 310
    Oefeningen bij hoofdstuk 5
    Info verdiepingsstof

    Hoofdstuk 6 Partiële drukmeters en gasanalyse
    6.1 Inleiding 317
    6.2 De ionenbron 319
    6.3 Het massa-analyse gedeelte; scheidend vermogen 326
    6.4 180° sectorveldspectrometer 331
    6.5 Quadrupool massaspectrometer 335
    6.6 Autoresonant trap massaspectrometer 340
    6.7 De ionencollector; electron multipliers 345
    6.8 Interpretatie van restgasspectra 349
    6.9 Spectra van systemen 354
    Oefeningen bij hoofdstuk 6
    Info verdiepingsstof

    Hoofdstuk 7 Metingen aan pompeigenschappen
    7.1 Inleiding 362
    7.2 Het meten van de bereikbare einddruk 362
    7.3 Pompsnelheidsmetingen 364
    7.3.1 Constant volume methode 364
    7.3.2 Constante druk methode 367
    7.4 Pompsnelheidsmeting aan een hoogvacuümpomp 370
    7.5 Het meten van de compressieverhouding 372
    Info verdiepingsstof

    Hoofdstuk 8 Dichtheidscontrole
    8.1 Inleiding 375
    8.2 Begripsvorming 376
    8.3 Lekdetectiemethoden 378
    8.3.1 Overdrukmethodes 379
    8.3.2 Onderdrukmethodes 381
    8.3.3 Atmosfeermethode versus ‘bombing’ 385
    8.4 Het gebruik van helium als testgas 387
    8.5 Symptomen van lekkage in systemen 390
    8.6 Het lektesten en lekzoeken 393
    8.7 Heliumlekzoekers 393
    8.7.1 De massaspectrometer 394
    8.7.2 De pompgroep 396
    8.7.3 Responstijd 399
    8.7.4 Gevoeligheid 401
    8.7.5 Testlek 404
    8.8 Lektesten van systemen met totaaldrukmer of RGA 405
    8.9 Snuffelsystemen 406
    8.9.1 Heliumsnuffeltester 406
    8.9.2 Waterstoflekdetector 407
    8.9.3 Penningsnuffelaar 408
    8.9.4 Halogeenlekdetector 409
    8.9.5 Multigas snuffelsystemen 411
    8.10 Het lekzoeken van complete vacuümsystemen 413
    8.11 Enkele richtlijnen voor het zoeken naar en voorkomen van lekken 416
    Oefeningen bij hoofdstuk 8
    Info verdiepingsstof

    Hoofdstuk 9 Verbindingen en componenten
    9.1 Inleiding 421
    9.2 Losneembare verbindingen 421
    9.2.1 Flenzen met elastomeerafdichting 422
    9.2.2 Het Pneurop flenzensysteem 426
    9.2.3 Flenzen met metaalafdichting 427
    9.2.4 Bekende flensconstructies voor metaalafdichting 427
    9.3 Permanente verbindingen 430
    9.3.1 Lassen 430
    9.3.2 Solderen 435
    9.3.3 Metaal-glas en metaal-keramiek verbindingen 438
    9.3.4 Lijmen 438
    9.4 Vacuümdoorvoeren 439
    9.4.1 Elektrische doorvoeren 439
    9.4.2 Mechanische doorvoeren 440
    9.4.3 Manipulatoren 444
    9.4.4 Vloeistofdoorvoeren 445
    9.4.5 Kijkvensters 445
    9.5 Afsluiters 446
    9.5.1 Afdichtingsconstructies 446
    9.5.2 Bewegingsmechanismen 449
    9.5.3 Uitvoeringsvormen 449
    9.6 Gasinlaatsystemen 453
    9.6.1 Naaldventielen 453
    9.6.2 ‘All metal’ uhv/xhv doseerventielen 454
    9.6.3 Permeatieventielen 455
    9.6.4 Mass flow controllers 457
    9.7 Balgen 458
    9.7.1 Golfbalg 459
    9.7.2 Membraanbalg 459

    Hoofdstuk 10 Materiaalkeuze, smering, reiniging, werkdiscipline
    10.1 Algemene materiaalkeuze overwegingen 460
    10.2 Vacuümtechnische eigenschappen van materialen 461
    10.3 Ontgassing van oppervlakken 464
    10.4 Ontgassing vanuit de bulk 465
    10.5 Het meten van ontgassing 466
    10.6 Gasdoorlaatbaarheid 468
    10.7 Dampdruk van materialen 471
    10.8 Ontleding van materialen 475
    10.9 Samenvatting ontgassingsverschijnselen 477
    10.10 Specifieke keuze overwegingen metalen en legeringen 478
    10.11 Specifieke keuze overwegingen glas 482
    10.12 Specifieke keuze overwegingen keramiek 484
    10.13 Specifieke keuze overwegingen kunststoffen 486
    10.14 Smeermiddelen in de vacuümtechniek 491
    10.14.1 Droge smering 493
    10.14.2 Natte smering 494
    10.15 Reinigingstechnieken 494
    10.15.1 Bulkontgassing 495
    10.15.2 Het fysisch oppervlak 495
    10.15.3 Verontreiniging aan oppervlakken 495
    10.15.4 Geadsorbeerde gassen en dampen 499
    10.16 Werkdiscipline 501
    10.16.1 Wat schoon is moet schoon blijven 501
    10.16.2 Pompprocedures 502
    10.16.3 Bedieningsfouten en storingen 503
    Info verdiepingsstof

    Appendices
    A Eenheden en symbolen 505
    B Tabellen en grafieken 509
    C ISO-symbolen voor vacuümonderdelen 524
    D Eigenschappen en toepassingen van materialen 529

    Antwoorden bij de oefeningen 535

    Uitwerkingen bij de oefeningen 540

    Module rekenen en aflezen 554

    Trefwoordenregister 566
  • Reviews (10 uit 1 reviews)
    Wil je meer weten over hoe reviews worden verzameld? Lees onze uitleg hier.

    23-02-2022
    Een zeer leerzaam en duidelijk geschreven boek
    Het boek "Vacuümtechniek" is zeer duidelijk geschreven. De inhoud en de manier van schrijven tonen duidelijk zowel de theoretische kennis als de praktijkervaring van de drie auteurs; ik denk dat er niet drie physici/technici in Nederland zijn die hun vakkennis evenaren! Het boek zou een "verplicht item" moeten zijn bij studies en experimenten waarbij vacuüm nodig is. Voor studenten zijn de oefeningen met hun uitwerking een nuttige aanvulling op de tekst als controle of de inhoud is begrepen.


    Geplaatst door uit Purmerend , leeftijd 70+
    Waardeert het boek met een 10 uit 10

€ 75,00

niet beschikbaar



3-4 werkdagen
Veilig betalen Logo
14 dagen bedenktermijn
Delen 

Fragment

Voorwoord

In het jaar 1989 verscheen de eerste editie van het boek 'Vacuümtechniek’ (VT), toentertijd ontstaan vanuit de behoefte om de beschikking te hebben over zowel een up-to-date naslagwerk vacuümtechniek als bruikbaar lesmateriaal ter begeleiding van de onder auspiciën van de Nederlandse Vacuümvereniging NEVAC gegeven cursussen vacuümtechniek op MBO en VMBO niveau. Deze cursussen werden en worden nog steeds op verschillende locaties in Nederland verzorgd.
Reeds bij het verschijnen van deze 1ste editie was het de auteurs duidelijk, dat de stormachtige ontwikkelingen in de vacuümtechniek en -technologie een update binnen afzienbare tijd nodig zouden maken. Verder ontstond in de 90er jaren een toenemende behoefte om niet alleen voor het MBO-kader maar ook voor HBO'ers en academici over een adequaat en compleet vacuümtechnisch leerboek te beschikken. Dit zowel ten behoeve van de inmiddels eveneens onder auspiciën van de NEVAC aangeboden cursussen Hogere Vacuümtechniek als voor gebruik bij het onderwijs op het gebied der vacuümtechniek aan universiteiten en hogescholen.
Deze opvattingen culmineerden in het jaar 2000 in de totstandkoming van het alom bekende 'Basisboek Vacuümtechniek' (BBVT) dat met twee herdrukken in 2003 en 2008 sindsdien is uitgegroeid tot hét standaardwerk op het vakgebied der vacuümtechniek in het Nederlandse taalgebied. Binnenkort zal een geheel geactualiseerde versie van dit BBVT op de markt verschijnen.
Naar de mening van de auteurs bestaat er in het huidige Nederlandse vacuümboekenland naast zo'n geheel vernieuwd BBVT bij het middenkader duidelijk behoefte aan een "revival" van het bovengenoemde aloude boek 'Vacuümtechniek', dat in eerste instantie bedoeld was om technici op MBO-niveau op te leiden voor het ontwikkelen van vacuümsystemen, het toepassen van technieken in vacuüm en het oplossen van problemen met vacuümapparatuur. Een boek dus met alle noodzakelijke informatie voor vacuümtechnici, maar zonder de door het middenkader als "ballast" ervaren verdiepingsstof, die het BBVT voor HBO'ers en academici zo aantrekkelijk maakt.
Het behoeft geen betoog, dat 29 jaar na het verschijnen van de 1ste editie het nieuwe VT op vrijwel alle onderdelen intensief is geactualiseerd. Met name de hoofdstukken handelend over vacuümpompen en pompsystemen, drukmeting, restgasanalyse, dichtheidscontrole en reiniging en werkdiscipline zijn sterk uitgebreid en qua opzet onherkenbaar veranderd. Verder is een aantal hoofdstukken voorzien van oefenvraagstukken, onderverdeeld in drie moeilijkheidsgraden. Achterin het boek zijn niet alleen de korte antwoorden bij deze oefeningen opgenomen, maar ook hun complete uitwerkingen. Verder is ten behoeve van het VMBO-niveau een module 'Rekenen en aflezen' toegevoegd. Tenslotte is het boek omwille van diens praktische bruikbaarheid uitgebreid met enige appendices voorzien van relevante overzichten, grafieken en tabellen. Een en ander maakt het nieuwe VT zeer geschikt als cursusboek voor de in Nederland ingeburgerde combi-cursussen MBO-VMBO onder auspiciën van de NEVAC. Ook leent het boek zich heel goed voor zelfstudie.

Volgend op diens verschijningsdatum eind 2018 is het boek op een paar kleine punten aangevuld dan wel gewijzigd. Allereerst is in hoofdstuk 5 'Drukmeting' het onderdeel over de ionisatiemanometer van Lafferty verwijderd. Deze drukmeter is in 1961 op de markt gekomen, maar wegens diverse zowel fundamentele als praktische bezwaren reeds na korte tijd weer uit de handel verdwenen en bezat dus uitsluitend nog historische waarde. In de plaats hiervoor is een recent ontwikkelde ionisatiemanometer opgenomen gebaseerd op de Bayard-Alpert configuratie, de zogenaamde "Belt Bent-Beam" (3B) manometer met een zeer lage Röntgengrens van ca. 5 x 10-12 Pa, d.w.z. bruikbaar tot in het 10-12 Pa bereik. Verder is het aantal benoemde drukgebieden beneden 1 atmosfeer uitgebreid van vier naar vijf. In meer recente vacuümliteratuur en advertenties van vacuümfabrikanten wordt terwille van onderscheid en gemak aansluitend op het bekende ultrahoogvacuüm drukbereik 10-4 - 10-7 Pa de term "extreemhoogvacuüm" (xhv) steeds vaker gebezigd om het drukgebied beneden 10-7 Pa aan te duiden. Deze nieuwe vacuümterminologie hebben wij in het hele boek doorgevoerd; zie figuur 5.1.

De auteurs zijn dank verschuldigd aan Dr Masahiro Hirata (National Institute of Advanced Industrial Science and Technology, Japan) voor de nuttige mailcorrespondentie betreffende de fysica van de kwartskristal frictiemanometer. Harold Zandvliet (Universiteit Twente, Enschede NL) danken wij voor het kritisch doorlezen van paragraaf 8.9.2 handelend over de waterstoflekdetector. Zijn commentaar heeft bijgedragen aan ons inzicht in de fysica van deze detector. Norbert Koster (TNO Industrie en Techniek, Semiconductor Equipment, Delft NL) en Peter van der Heijden (VDL Enabling Technologies Group, Eindhoven NL) zijn wij zeer erkentelijk voor hun bijdrages aan de actualisering van het hoofdstuk 'Materiaalkeuze, smering, reiniging, werkdiscipline'. Bij het incorporeren van de reinigingstechniek ‘keramisch parelen’ in dit hoofdstuk is met vrucht gebruik gemaakt van de brochure ‘Keramisch Parelen van Roestvaststaal’ van de firma Vecon, Maassluis NL.

Verder willen wij een aantal representanten van vacuümfirma’s dank zeggen voor het belangeloos ter beschikking stellen van figuren en/of hun inhoudelijk commentaar op relevante tekstdelen: Dr Falk Braunschweig, Mark Fierloos en Ron van Vossen (Alcatel Vacuum Technology), Dr Sherm Rutherford (Duniway Stockroom Corporation), Harry Nagel en David Schijve (Edwards Vacuum), Sjors Kruidenberg (Elmo-Rietschle), Dr Arnim Conrad en Pieter Heidema (Pfeiffer Vacuum), Werner Große Blei (Inficon), Dirk Pootjes (Demaco - Granville Pillips), Joost Hommel (Paroscientific) en Sam Kishikawa (XHV products - Tokyo Electronics Japan).

'Vacuümtechniek’ is een uitgave onder auspiciën van de Nederlandse Vacuümvereniging NEVAC, die hiermee een van haar belangrijke doelstellingen, namelijk de verbreiding van kennis op het vakgebied der vacuümtechniek, een passende inhoud geeft.

Peize Bert Suurmeijer
Harmelen Theo Mulder
Kockengen Jan Verhoeven

Zomer 2018, bijgewerkt januari 2021 ×
SERVICE
Contact
 
Vragen