Van mythische Heksenbal tot betoverende Kerstbal

Ann Taeymans-Boel • Boek • hardback

• Samenvatting
  Antieke mondgeblazen, gespiegelde ballen werken op de verbeelding van elkeen. Ze schitteren dat het een lieve lust is en hun kleuren zijn betoverend. De enen zien er magische ballen in, de anderen betoverende kerstballen. Vaak worden ze “heksenballen” genoemd, waar sommige in de realiteit als kerstversiering bedacht werden. Maar hoe zit dat echt? Wat is het verschil?
  
  Om deze vraag te beantwoorden is het nodig van enig inzicht te hebben in de mythen rond magie en hekserij. Wat stelde dat oorspronkelijk voor en hoe evolueerde dit volksgeloof? Het is een verhaal zo oud als de mensheid zelf. Welke middelen bedachten de mensen om zich tegen kwade invloeden te beschermen en hoe probeerden zij die middelen te optimaliseren?
  Met de ontwikkeling van de glasblazerij konden grote ronde vormen geblazen werden, die steeds beter aan die noden voldeden, naargelang de samenstelling van het glas verbeterde en het reflecterend vermogen ervan toenam. Waar de glasblazerij aanvankelijk uitgeoefend werd door rondtrekkende ambachtslui, die allemaal gelijkaardige producten vervaardigden, ontwikkelden zich later heuse glascentra, met elk hun eigen specialiteit. Vele van hun producten werden hoogstaande kunstwerken.
  Toen de bevolking het geloof in heksen verloren had, werden de glazen gespiegelde heksenballen -die inmiddels uitblonken in schoonheid– verheven tot statussymbolen. Ze kregen ook andere functies en andere namen, andere formaten en andere vormen. Zo ontstond ook de kerstbal.
  
  Al deze aspecten worden in dit werk uitvoerig toegelicht, met inbegrip van enige technische informatie die moet gekend zijn om sommige evoluties te kunnen begrijpen. Maar geen nood, ook dié zaken zijn eenvoudig uitgelegd en geïllustreerd, zodat ook de leek er mee weg kan.
  
  Dit boek richt zich dus tot een brede groep van lezers. Het zal niet alleen de verzamelaar boeien maar het biedt ook een groot pak aan achtergrond informatie ten behoeve van de antiek– en brocantehandelaar en zelfs van de deskundige in oud glas. Ook wie geïnteresseerd is in occulte geschiedenis zal zich aangesproken voelen. Het is immers gebleken dat geen ander werk voorhanden is dat specifiek over –al dan niet gespiegelde– heksenballen handelt.
• Productinformatie
  Binding : Hardback
  Distributievorm : Boek (print, druk)
  Formaat : 210mm x 210mm
  Aantal pagina's : 116
  Uitgeverij : Ann Boel
  ISBN : 9789082964608
  Datum publicatie : 11-2018
  
• Inhoudsopgave
  VOORWOORD
  
  HEKSERIJ: VAN ALLE TIJDEN EN VAN ALLE CULTUREN
  
  HEKSEN IN VOLKSGELOOF EN VOLKSVERHALEN
  
  HEKSENBALLEN: LEGENDEN EN TRADITIES
  
  VAN HEKSENBAL NAAR KERSTBAL
  
  TYPES
  Authentieke heksenballen
  Afgeleiden
  
  DE VERVAARDIGING VAN ANTIEK GLAS
  Glas in de oudheid
  Glashutten
  De kunst van het glasblazen
  
  DE VERVAARDIGING VAN ANTIEKE GEBLAZEN GLAZEN HEKSENBALLEN
  Soorten glas
  Gekleurd glas
  De “verzilvering” - Armeluiszilver
  De ophanging van heksenballen
  
  VOORNAAMSTE PRODUCTIECENTRA
  
  MODERNE HEKSENBALLEN
  
  VOOR DE VERZAMELAAR
  
  NAWOORD
• Reviews (9 uit 3 reviews)
  Wil je meer weten over hoe reviews worden verzameld? Lees onze uitleg hier.

  
  

  08-04-2019
  Wat een boek!
  Eerst en vooral ...van harte een welgemeende proficiat met dit boek. Een streling voor het oog ... mooi, verzorgd tot in elk detail. Het is een decoratie op elke salontafel... leg er nog enkele heksenballen bij en het plaatje is compleet. Ik sta verwonderd over de kennis van de auteur ... wat een schat aan informatie staat er neergepend! Bedankt in naam van de vele lezers van dit boek om dit met ons te willen delen. De info spreekt veel meer mensen aan dan alleen maar de verzamelaar van heksenballen. Iedereen die waarde hecht aan oude glaskunst, in om het even welke vorm, zou dit boek op zijn salontafel/in zijn bib moeten hebben. Deze info is zo divers dat ik bij iedere bladzijde snakte naar meer ... en nog meer ... je leest het uit en je wil direct opnieuw beginnen ... en je denkt ... hoe was het ook weer/ik wil nog meer lezen. Ook voor de verzamelaar van kerstballen is dit een basisdocument. Heksenbal/kerstbal ... terecht wordt de vraag gesteld. Maar hoe zit dat echt? Wat is het verschil? ... Het wordt allemaal zo duidelijk na het lezen van dit werk. Er wordt gegoocheld met kleuren en afmetingen, met sluitingen, met namen en zoveel meer ... geen enkel deeltje dat niet besproken wordt of waar zomaar aan voorbij gegaan is. Een heksentoer!
  
  

     onvoorstelbare schat aan informatie
     mooi, verzorgd tot in elk detail
     niets verkeerds over te zeggen
  
  Geplaatst door Francis Verhaeghe uit Waregem, België , leeftijd 60-69
  Waardeert het boek met een 10 uit 10

  ---

  
  

  19-12-2018
  Heksenballen en hun gevolg
  Heksen zijn figuren die, in het verleden maar ook nog in het heden, onze geesten bezig houden. Zelfs in de 21° eeuw worden nog altijd sprookjes gelezen, die het over heksen hebben. Elk kind kent nog het verhaal van Aladin en zijn lamp. We dragen allemaal het beeld in ons van heksen die op een bezem door de lucht scheren, door Harry Potter nog nieuw leven ingeblazen. In onze tuinen herkennen wij heksenkringen. Uit de Verenigde Staten kwam het Halloween-gebeuren overgewaaid. Geen wonder dus dat de groene blinkende bal van de auteur ook tot de verbeelding ging spreken en zorgde voor geanimeerde gesprekken. Het overkwam niet alleen haar maar ook vele andere bezitters van zo’n bal. Het ligt voor de hand dat velen zich vroeg of laat serieuze vragen gaan stellen over hun hebbeding. Helaas moesten zij het tot nu toe vooral stellen met wat afgezaagde verhalen, die dikwijls slechts heel weinig met de realiteit te maken hebben. Het overkwam de auteur ook maar zij ging jarenlang dieper graven naar het ontstaan van deze ballen en hun verdere geschiedenis. Een lang verhaal dat ze nu met veel passie uit de doeken doet. Aan een stevig tempo vertelt ze hoe alle volkeren sinds hun ontstaan zijn gaan geloven in onheilsboden en magie en hoe ze middelen bedachten om geesten voor zich te winnen of kwade invloeden af te weren. Heksenballen –of hoe ze in de loop van de geschiedenis ook genoemd werden– vormden een belangrijk verdedigingselement. Vervolgens gaat ze in op de materie zelf: het glas, vanaf zijn primitieve vorm tot in zijn meest sublieme afwerking. Daarbij wordt net zoveel informatie gegeven dat de logische en fundamentele evoluties aan bod komen, zonder de leek in verwarring te brengen. Bij de beschrijving van de voornaamste producenten ontstaat weer een ander boeiend verhaal. Hoe recenter de geschiedenis, hoe meer details gekend zijn, die voor de verzamelaar belangrijk kunnen zijn. Sommige aspecten daarvan worden vanuit verschillende standpunten toegelicht. Tot zover brengt het boek interessant leesvoer voor elkeen, of die nu vooral geinteresseerd is in het spirituele aspect, dan wel eerder de evolutie van glas en gebruik wil observeren. Het laatste hoofdstuk is pure verwennerij voor de verzamelaar. Hierin worden de verschillen tussen -vooral 19° en 20° eeuwse- gespiegelde ballen uit de doeken gedaan, in woord en beeld. De verschillende invalshoeken en to the point gebrachte informatie maken het boek interessant voor een breed publiek. Het reikt heel veel informatie aan maar door de duidelijke opdeling in hoofdstukken, die elk een specifiek aspect behandelen, hoeft het niet per se in één adem uitgelezen te worden. De lezer die dit wenst kan thema per thema bekijken en verwerken.
  
  

     verrassend boek
     rijk geïllustreerd
  
  Geplaatst door J. Van den Brande uit Antwerpen, België , leeftijd 60-69
  Waardeert het boek met een 9 uit 10

  ---

  
  

  19-12-2018
  Van heksenbal tot kerstbal
  “Angst voor het onbekende. Onwetendheid. Het zijn thema's van alle tijden. Onverklaarbare gebeurtenissen of mensen die zich anders gedroegen werden enkele eeuwen geleden al snel onder het lemma 'hekserij' gecatalogeerd. Bijgeloof vierde hoogtij. Het bijgeloof leverde echter ook hulp en steun. In het pre-industriële tijdperk waren 'Heksenballen' één van dé middelen tegen het kwaad . Niet algemeen gekend, en tegenwoordig vaak verward met kerstballen, maar toch blijkt het een breed gedragen gebruik te zijn geweest, wat dit boek uitgebreid aantoont. De opkomst van de wetenschap had ook een impact op de heksenballen cultuur. Enerzijds was er een steeds groter begrip van de natuurwetten, wat het geloof in hekserij danig verminderde, maar anderzijds zorgden de sprongen in kunst en techniek ervoor dat de kwaliteit en verfijndheid van deze heksenballen steeds beter werd. Ze werden bijgevolg van bijgeloof-gebruik een esthetisch object. In dit boek vind je niet alleen het historisch-culturele kader van de heksenballen (met daarbij inbegrepen de aanleunende ontstaansgeschiedenis van de kerstbal), maar ook een technisch-geschiedkundig luik over het maakproces van glas en dan vooral van de specifieke soorten heksenballen (dikte, vorm, kleuren, soorten glas, ...), en dit op een manier dat het ook voor een niet-technisch onderlegd persoon verstaanbaar blijft. Wat de specialisten mogelijks nog meer zal boeien is het uitgebreide overzicht van de voornaamste productiecentra en hun kenmerken, maar ook tips om de authentieke ballen te onderscheiden van de nieuwere versies, ... Al kan dit alles natuurlijk ook dienen om de eigen heksenbal(collectie) te plaatsen en dateren. Dit boek is een fantastisch voorbeeld van hoeveel kennis een persoon kan verzamelen, van hoe je als hobbyist ook daadwerkelijk een significante meerwaarde kan bieden aan jouw onderwerp.”
  
  

     brede simpel uitgelegde informatie
     referentiewerk voor verzamelaars
  
  Geplaatst door Pieter Chielens uit Mechelen, België , leeftijd 30-39
  Waardeert het boek met een 8 uit 10